ZİHİNSEL BAĞIMSIZLIK: Zihinsel bağımsızlık, bir kişinin içsel huzurunu ve refahını koruyarak, dışsal etkenlerin zihinsel durumunu etkilemesine izin vermemesi anlamına gelir. Bu kavram, bireyin dış dünyada meydana gelen olaylara rağmen, içsel dünyasını kontrol edebilmesi, kendi düşüncelerini, inançlarını ve değerlerini muhafaza etmesiyle ilgilidir.
GERÇEK ÖZGÜRLÜK: Özgürlük, kendi yolundan gitmektir.
İnsanlar arasında özgürlük, özgünlükle başlar; her bireyin kendine özgü bir
varlık olması gerekir.
ÖZGÜNLÜK: Yalnız kendine özgü bir niteliği olan, kopya
olmayan.Kendi yolunuzdan sapmamak, başkalarının dediklerini umursamamaktır.
Başkalarının onayı için yaşamamaktır.
YANILGI: İnsanlar kendini özgür sanır, fakat başkalarından alıntı kopyala-yapıştır yaşam tarzları vardır.
BAĞIMLILIK,
DOYUMSUZLUK VE AÇGÖZLÜLÜK,
ÖZGÜRLÜĞE ENGEL OLUR!
DOPAMİN SİSTEMİ
İnsan beyni, ödül olarak algıladığı ve gerçekleştirdiği
şeyler karşısında dopamin salgılar ve bu ödüller genellikle zevkli veya tatmin
edici olan deneyimlerle ilişkilendirilir. Ancak, ödül algısı büyük ölçüde
bireyseldir ve bilinçli olarak yönlendirilebilir.
DOPAMİN SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIR? (GÖREV-HEDEF-ÖDÜL)
GERÇEKTEN ÖNEMLİ OLDUĞUNA İNANDIĞINIZ BİR KONUDA,
BAŞARILI OLURSANIZ, İLERLEME KAYDEDERSENİZ,
DOPAMİN SEVİYESİ ARTACAKTIR.
TAM TERSİ DURUMDA DÜŞECEKTİR.
ÖRNEK: KPSS SINAVINA GİRMİŞTİM, SINAV SORULARINA BAKTIM,
CEVAPLAR HER DOĞRU ÇIKTIĞINDA SEVİNDİM, FAKAT YANLIŞ GÖRDÜKÇEDE HUZURSUZLANDIM.
(SEBEBİ BASİT, ÇÜNKÜ PUANIM YÜKSEK OLURSA YERLEŞİCEM, BUNUN İÇİN DOĞRUNUN FAZLA OLMASI LAZIM VE BU BENİM İÇİN ÖNEMLİ)
İŞTE BİRŞEYİ HEDEF BELİRLEDİKTEN SONRA,
“BUNU YAPARSAM MUTLU OLACAĞIM”
“BUNU YAPARSAM GÜÇLÜ OLACAĞIM”
“BUNU YAPARSAM KARŞIMDA DURAMAYACAKLAR”
NE KAZANACAĞINIZI SIKCA KENDİNİZE HATIRLATIN.
BU CÜMLELERİ SIK SIK UYGULAYIN.
HEDEFLERİNİZİN, YAPMAK İSTEDİKLERİNİZİN,
HAYALİ BİLE,
GÜLDÜRÜYOR VEYA HEYECANLANDIRIYORSA(KORKU DEĞİL)
İŞTE O ZAMAN
YAPACAK ENERJİDE OLUR, SİSTEM DE ÇALIŞIR.
ÖYLE İSTEMELİSİNİZ VE KONTROLÜNÜZDE YAPABİLECEĞİNİZ ŞEYLER OLMALI
ÖRNEK: ÖNCEKİ YAZIDAKİ GİBİ, “EN İYİ HALİMİ SÜREKLİ
CANLANDIRIRSAM, MUTLU OLACAĞIM.”
DOPAMİN LİSTESİNİ TEMİZLEMEKLE BAŞLA:
ÖRNEK: İNSANLAR, KONTROL EDEMEM, ÖNEMSİZ, DEĞERSİZ, SİL.
KONTROL EDEMEDİĞİN, KAYIP DEĞİLDİR, DEĞERSİZDİR.
(DOPAMİN SİSTEMİNİZİ KONTROL EDEN, SİZİ DE KONTROL EDER.)
GÖREV SİSTEMİ
HER YAPACAĞINI, GÜNDELİK İŞLER DAHİL, GÖREV OLARAK DÜŞÜN.
ÖRNEK: SU İÇECEKSİN(GÖREV). İÇTİN(GÖREV TAMAMLANDI).
FAYDASI(SAĞLIK)
ÖRNEK: BİR YERE GİTMEN GEREK(GÖREV), GİTTİN(GÖREV
TAMAMLANDI), FAYDASI(HEDEFE ULAŞTIN)
ÖRNEK: BLOGDA YAZANLARI UYGULAYACAĞIM(GÖREV), UYGULADIM(GÖREV
TAMAMLANDI), FAYDASI(DURDURULAMAZIM)
BU SİSTEMİ UYGULA. GÖREVLER BELİRLE VE NE KAZANACAĞINI
BELİRLE.
ÖRNEK: YENİ BİR GÖREV BELİRDİ, GÖREV: İNSANLARI UMURSAMA?,
FAYDASI (ÖZGÜRLÜK) GİBİ…
DOPAMİNİN KRİTERLERİ
Öğrenme ve Koşullama: Beyin, belirli bir aktivitenin veya
hedefin ödüllendirici olup olmadığını öğrenir. Bir şeyin ödül olarak
algılanması, bu deneyimin daha önce pozitif bir sonuçla ilişkilendirilmesiyle
mümkündür. Yeni bir alışkanlık veya hedef belirleyerek, bu hedefe ulaştığınızda
kendinizi ödüllendirmeyi öğrenebilirsiniz.
Bakış Açısını Değiştirme: Belirli bir aktiviteyi veya durumu nasıl algıladığınızı değiştirerek, onu ödül olarak görüp görmediğinizi de değiştirebilirsiniz.
Örneğin, egzersizi başlangıçta zorlayıcı olarak
görebilirsiniz, ancak düzenli olarak yaptığınızda ve olumlu sonuçlarını
hissettiğinizde, bu aktivite bir ödül haline gelebilir.
Örneğin, laf söylüyorlarsa demekki birşeyler başarıyorsun ve engel olmak istiyorlar.
Her mutlu olduğunda mesela...
İçsel ve Dışsal Ödüller: Dışsal ödüller (para, hediye, övgü)
yerine içsel ödüllere (kişisel gelişim, tatmin, mutluluk) odaklanarak neyin
ödül olup olmadığını belirleyebilirsiniz. İçsel ödülleri tanımlamak ve bunlara
değer vermek, uzun vadede daha sürdürülebilir bir motivasyon sağlar.
Küçük Başarıları Takdir Etmek: Küçük hedefler belirleyip, bu
hedeflere ulaştığınızda kendinizi takdir etmek, beyninizi bu başarıları ödül
olarak görmeye koşullandırabilir.
Mindfulness ve Farkındalık: Mindfulness pratiği, anın tadını
çıkarmayı ve küçük zevkleri fark etmeyi teşvik eder. Bu sayede, daha önce
sıradan gördüğünüz şeyleri ödül olarak algılayabilirsiniz.
Kötü insanlar, sizi kontrol etmek için, farkında olmasalarda
dopamin sisteminizi etkilemeye çalışırlar.
Yaptığınız şeyleri küçümseyerek ya da kendi yaptıkları
şeyleri “kolay” göstererek “sen yapamıyorsun” mesajını vermek isterler.Aşağılık
kompleksi.
Kötü insanlar, bu şekilde sizi onay arayan biri haline, aciz
hale getirmek ister.
BEYNİNİ YÖNETMEYE İHTİYACIN VAR,
ÇÜNKÜ BEYİN DOĞRU KARARI VEREMEZ.